In the loving memory of Edith

Op zaterdag 22 april 2017 van 13u30-16u30 organiseerde Tele-Onthaal West-Vlaanderen een themanamiddag rond "Euthanasie en psychisch lijden" in de grote zaal van de CM (Christelijke Mutualiteiten) St.Michiels (Koningin Astridlaan 2, 8200 Brugge). 75 mensen hebben zich opgegeven om de vorming bij te wonen. Dit aantal duidt aan dat dit thema heel veel interesse oproept bij de Tele-Onthaal-vrijwilligers.

Tele-Onthaal 106.   Wanneer je het op bepaalde momenten in je leven moeilijk hebt, kan je bij de vrijwilligers van Tele-Onthaal terecht voor een gesprek.

Volgens Jana Verplancke, Stafmedewerker Tele-Onthaal West-Vlaanderen:” Voor onze vrijwilligers is het ook goed om eventueel de link te leggen naar hun telefoon -en chatwerk. Welke rol/betekenis kunnen zij spelen in het leven van iemand die aan euthanasie denkt? Ik heb hier ook wel wat casusmateriaal vanuit Tele-Onthaal mocht je hier interesse in hebben om de namiddag vorm te geven. De ervaring leert ons ook dat onze vrijwilligers veel vragen hebben, dus in jullie opzet hier misschien ook wel wat tijd voor voorzien.  We voorzien ook een attentie voor de getuigen, dus mocht je op voorhand kunnen doorgeven hoeveel getuigen er mee komen, dan kunnen we dit ook voorzien.”

Tijdens deze namiddag kwamen verschillende getuigen aan het woord.

De spreekster was Dr. Lieve Thienpont
De getuigen / ervaringsdeskundigen waren: Amy De Schutter, Johan Vermariën en ikzelf, Pierrot Vincke

Johan Vermariën : "Ik getuig als ervaringsdeskundige omdat ik graag wil bijdragen om euthanasie bij ondraaglijk psychisch lijden meer bespreekbaar te maken en het taboe dat er nog rond hangt te doorbreken."

Gisteren hebben wij dus samen deelgenomen aan deze informatienamiddag.

Het was een dag die niemand ongedeerd liet. Een dag die niemand ongedeerd kon laten. Ik gebruik hier het woord “ongedeerd” in een zo positief mogelijke betekenis: een dag die onze zekerheden aan het wankelen brengt  en die ons aanzet om een beter mens te worden. De toxische zelfzekerheden die we onbewust cultiveren en waarmee we onszelf afschermen voor het psychisch lijden, worden volledig omgeploegd. De vooroordelen die ons reactiepatroon t.o.v. iemand met suïcidale gedachten of met een euthanasievraag beïnvloeden, verdwijnen meteen in de openhartige discussies tussen alle deelnemers. Na dergelijke diep existentiële momenten voel ik mij een andere mens. Dat was ook de ervaring van een groot aantal vrijwilligers. En er is ongetwijfeld nog veel ruimte in ons om een beter “menselijk wezen” te worden.

Hierbij, in een mail aan de deelnemers, enkele bedenkingen :

"Aan jullie allen die aanwezig waren, wens ik een goede avond,
Ik ben goed thuis geraakt.
Normaal verkeer op de baan.

Wat onvergetelijke dag.

Amy en Johan, ons gesprek, aan tafel, deze middag vergeet ik nooit.
Ik bevond mij in goed gezelschap.
Praten is de eerste stap, dat hebben wij eerst met elkaar gedaan.
Bedankt voor deze mooie leerrijke ogenblikken.

Amy, jouw getuigenis gaf mij koude rillingen. Hoe ongelooflijk mooi en subtiel kon je monsterachtige levenservaringen verwoorden. Te weinig mensen weten wat er zich soms achter de hoge muren van sommige psychiatrische instellingen afspeelt.
Toen ik hoorde over de details van jouw opsluitingen, moederziel alleen, nauwelijks gekleed, halfnaakt, in de koude …  deden al die gruwelijkheden me denken aan  "Het meisje met de zwavelstokjes", een sprookje van H.Chr. Andersen.

Johan, nooit had ik een zo levend link gelegd met dichters. Ik heb nooit zo tridimensionaal beseft hoe dichters universele ervaringen anders beleven.  Zij zien vanuit ander invalshoeken. Vanuit een schijnbaar “banale” realiteit toveren zij een existentieel groot iets. Ik zal vanaf nu de romantische dichters en zeker de zogenaamde "verdoemde dichters / poètes maudits" anders lezen. Maar, bestaat dat een niet verdoemde dichter? Niet elke dichter, wel een die aanspreekt tot in het diepste van het zijn, zoals jij het deed toen je je eigen poëzie las.

Zeker en vast kan ik reeds vandaag bevestigen dat ik graag bereid ben om nog eens met jullie tweeën te praten en samen te getuigen.

Lieve, steeds overtuigend!  Wat een reuze taak voer je uit, in zo simpele woorden over zo gevoelige thema’s spreken om het publiek te begeleiden in de labyrinten van psychisch lijden. Resultaat, de vrijwilligers voelden zich echt betrokken. Op verschillende manieren hebben zij dat bevestigd. Zij hadden een plaatst nodig om zelf eens te praten en te chatten over wat zij anoniem aan de lijn horen. Uit hun vragen en interventies bleek duidelijk dat zij nu anders zullen kijken naar psychisch lijden en beter zullen kunnen inschatten hoe ze, op hun niveau, over euthanasie kunnen of moeten praten.

Een bijzonder dank aan Jana en aan Tele-Onthaal West-Vlaanderen, directie, stafmedewerkers en vrijwilligers, die ons de gelegenheid gegeven hebben zo grondig en vrijuit te praten, zo in het volste vertrouwen in discussie te raken met de deelnemers, de zogenaamde vrijwilligers.

Moderne discrete helden, dat zijn ze.

Hun werk is hoofdbelangrijk, eerste linie werk, volgens hun site: “… zij bieden hulp aan anonieme mensen die wensen te praten over alles waar zij mee zitten, wat zij kwijt willen, waar ze twijfels over hebben... Zij luisteren naar alle kleine of grote zorgen, muizenissen of zware problemen, naar elk verhaal…”

Het zijn bijzonder moeilijke thema’s voor mensen die, zoals deze vrijwilligers, zelf gesprekspartners missen om hierover te praten. Mensen die zoals deze vrijwilligers wensen te begrijpen wat psychisch lijden inhoudt om een efficiënt luisterend oor te bieden aan allen die anoniem bellen om te chatten of te praten.

De vrijwilligers hebben prachtig gereageerd, empathisch, participatief. Aan den lijve ondervonden. Er was in de zaal een duidelijke wil om meer te begrijpen over Suïcide, Euthanasie en Psychisch lijden. Een tastbare bezorgdheid om bij te leren over deze thema’s om nog doeltreffender en proactiever te reageren vanuit het standpunt van de anonymi die zij aan de lijn hebben.

Tijdens mijn terugreis heb ik veel nagedacht over ons samenzijn van 22 april 2017 en hoop dat we in de komende maanden of jaren opnieuw de gelegenheid zullen hebben om elkaar eens te ontmoeten om te praten - debriefen -over wat wij allen van deze dag gemaakt hebben, over hoe wij dat allemaal vertaald hebben naar onze samenleving, om gezonder om te gaan met het "anders zijn", om spontaner over suïcide gedachten en euthanasievragen te communiceren en ermee om te gaan.

Ik wens jullie allemaal een goede / zoete nacht,

Pierrot

PS : neen, Lieve, vandaag hebben de bijtjes niet gezwermd... bedankt Edith :-) "

Indrukken van Johan : “ Er was gisteren een warme verbondenheid, respect en oprechte aandacht.  Dat zijn van de mooiste en beste dingen waar mensen toe in staat zijn. Het was een belangrijk, zinvol moment en er ging een heel intense energie van uit… Ik was ook blij met de warme verbondenheid en de steunende vertrouwdheid, niet alleen tussen de sprekers maar ook met de deelnemers en organisatoren van Tele-Onthaal. Zo’n oprechte betrokkenheid en warme aandacht zijn uitzonderlijk en het maakte dat de atmosfeer ‘veilig’ en ‘vertrouwd’ was, zonder die atmosfeer en het vertrouwen zou ik het misschien niet gekund hebben om te spreken…  Ik ben jullie dus zeer dankbaar!! De dag werkt nog sterk na, het is ook allemaal heel diep gegaan…  Maar het is wel goed zo.  Het is een zinvolle middag geweest en ik heb er ook veel uit geleerd. “

Indrukken van Jana : Ook bij ons zindert de intense vormingsdag na... Intens maar o zo waardevol. Als Tele-Onthaal worden we dag in dag uit geconfronteerd met het brede psychisch lijden van mensen. Maar na alle reacties van de vrijwilligers en collega's durf ik te zeggen dat het ondragelijke van het psychisch lijden nog nooit zo voelbaar dicht gekomen is bij onze vrijwilligers.  En ook jouw woord van HOOP is blijven hangen, Lieve, en daarin zijn we ook geïnspireerd. Ik kan enkel nogmaals zeggen DANK JE WEL voor jullie moedige getuigenissen én vooral jullie inspanning om stapje per stapje een (zeer zware) steen te verleggen rond euthanasie en psychisch lijden. Want dat deden jullie! En het mooie voor ons is dat wij rechtstreeks effect zien van jullie getuigenissen bij onze oproepers... Zoals gezegd, wij laten dit thema niet los. Wij gaan in onze intervisie-groepen hier verder op door gaan. Het bespreekbaar maken van euthanasie bij psychisch lijden hoe doe je dit in een gesprek. We gaan ook als staf ons hierin verdiepen dus wie weet, kloppen we nogmaals aan bij jullie en jullie expertise om dit verder uit te werken.