Hoe ondraaglijk kan iemand lijden?
Op 21 septembre 2012 reageerde Jacinta De Roeck, Gewezen senator (schreef mee de euthanasiewet) en directeur Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging op de brief van de dag in De Morgen. Het vrije Woord blog. Nieuwsblog van de Humanistisch-Vrijzinnige Vereniging.
Stil word je als je de brief van de dag leest die Pierrot Vincke schreef in DM van 20 september. En ook woedend, woedend omdat een jonge vrouw op een gewelddadige manier uit het leven moest stappen enkel en alleen omdat artsen, met veel goede bedoelingen, bleven zoeken om haar met ‘nog’ een andere medicatie en ‘nog’ een bijkomende behandeling verder te laten leven. Nochtans zou deze zelfdoding niet hoeven in een land met een euthanasiewet. Een wet die de vraag om euthanasie bij psychisch lijden (lees maar psychiatrisch lijden) toelaat. Papa Vincke zegt het duidelijk: ‘Ik besef goed dat het een moeilijke weg is: die tussen de aanvraag voor euthanasie ligt en de effectieve uitvoering ervan. Maar ik die mijn dochter zo heb zien lijden. Ik blijf de indruk hebben dat de ene ziekte de andere niet is… en ook is de ene arts/instelling de andere niet.’ Ik vrees dat hij gelijk heeft. De ene ziekte is inderdaad de andere niet. Lichamelijk lijden wordt als zoveel vanzelfsprekender beschouwd om euthanasie te vragen en het ook te krijgen. En de ene arts is inderdaad de andere niet. En wat voor één psychiater een uitzichtloos psychiatrisch lijden is, is dat voor de andere niet, en die blijft zoeken naar nog een andere medicatie, nog een andere behandeling. Met de moed der wanhoop. En we weten allemaal dat 90 % van onze psychiatrie in handen is van de ‘katholieke’ zuil. Voor hen is er altijd nog een zorgtraject dat afgelegd kan worden. En dan worden de oren en ogen half gesloten voor al dat psychische lijden van de patiënt, naar de patiënt wordt niet meer écht geluisterd… En zo gaan die artsen en die instellingen voorbij aan de enige echte stem die gehoord moet worden. Die stem die uitschreeuwt dat meer zorg, meer behandeling niets oplost. De enige persoon die weet hoe ondraaglijk dat lijden is: de stem van de patiënt zelf. Waarom willen wij het als arts, als instelling en als samenleving toch altijd beter weten? Waarom laten we niet toe dat iemand kan blijven leven tot het einde toe, en zelfs ietsje verder zoals uit dit verhaal blijkt, om dan op een waardige manier geholpen te worden om eruit te stappen, met euthanasie en niet op andere gruwelijke, mensonwaardige manier die zoveel gekwetstheid achterlaat. Euthanasie toepassen kan ook een barmhartige daad zijn. Al zal het woord ‘barmhartig’ hier velen als een vloek in de oren klinken. Euthanasie is een essentieel en wettelijk verankerd onderdeel van een goed zorgtraject!
Verduidelijkingen over het waarom ik als vader over het psychisch lijden van mijn dochter Edith spreek. Opdat een verhaal lijk haar verhaal niet meer zou gehoord worden! En dit kan slechts als er over gesproken wordt, als haar verhaal door het grootste aantal mensen gekend is. Opdat diegene die, voor een of andere persoonlijke reden, over psychisch lijden wil dialogeren, wil begrijpen wat de oorzaken zijn die men aanhaalt om het over psychisch lijden te hebben, zich tot psychisch lijdende personen richt die precies weten wat psychisch lijden is, zich tot artsen richt die kunnen luisteren naar vragen over levenseinde op basis van psychisch lijden en erop antwoorden. Opdat diegene die, over een of ander machtsniveau beschikt om iets te helpen veranderen aan onze relatie tegenover levenseinde, aan de medische praktijken rond levenseinde, aan de correcte uitvoering van de wetgeving rond levenseide er zou voor zorgen dat een verhaal lijk het verhaal van Edith niet meer zou gehoord worden.